Nông dân huyện Vĩnh Lợi thu hoạch lúa đông xuân trong niềm vui được mùa lớn. Ảnh: Trọng Linh.

Làm nhiều lãi ít...

Hiện nay, nhiều nông dân tại tỉnh Bạc Liêu có quan điểm trồng lúa 2 vụ có lãi và ít tốn công hơn so với trồng lúa 3 vụ truyền thống trước đây. Một phần do biến đổi khí hậu, một phần do giá vật tư nông nghiệp đầu vào tăng cao.

Để tìm hiểu, PV Báo NNVN đã tìm về huyện Vĩnh Lợi, tỉnh Bạc Liêu. Đây là địa phương có truyền thống sản xuất lúa nước từ lâu đời, cũng là thế mạnh trong phát triển kinh tế xã hội của huyện.

Theo chân cán bộ Phòng NN-PTNT huyện Vĩnh Lợi, chúng tôi tìm về ấp Tân Long, xã Long Thạnh, nơi nằm cách trung tâm TP Bạc Liêu khoảng 7km. Tuyến lộ nông thôn mới trang khang rộng 3m dẫn đến nhà bà Phạm Thị Nghĩa (64 tuổi).

Bà Nghĩa cho biết, nghề trồng lúa được bà nối nghiệp gia đình từ nhỏ, đến nay đã có hơn 50 năm "ăn ngủ" với nghề trồng lúa. Với diện tích canh tác hơn 11ha, mặc dù là một trong những hộ có diện tích sản xuất lớn nhất ấp, thế nhưng nghịch lý khi được phóng viên hỏi về nghề trồng lúa 3 vụ hiện nay có lãi nhiều không thì bà Nghĩa lại ngao ngán lắc đầu.

Theo bà Nghĩa, những năm trước kia trồng lúa 3 vụ tuy vất vả, nhưng lợi nhuận cao vì chi phí phân bón, thuốc BVTV rất thấp, giá vật tư chỉ bằng 1/3 hiện nay. Tuy nhiên hiện nay, nông dân sản xuất tuy có lãi nhưng rất thấp, thậm chí có vụ huề vốn, thậm chí có vụ lỗ vốn là chuyện bình thường.

PV Báo NNVN trao đổi với nông dân xã Long Thạnh. Ảnh: Quốc Việt.

“Đặc biệt do những năm gần đây thường xuất hiện những đợt mưa trái mùa kéo dài, cộng với thủy triều dâng cao nên gia đình trồng lúa thất liên tục, điển hình như vụ hè thu năm 2022 - 2023, mặc dù năng suất đạt khoảng 6,3 tấn/ha, giá lúa 5.500đ/kg (giống lúa Đài thơm 8 mới), nhưng mỗi ha tính toán chi li ra thì chỉ có lãi hơn 1 triệu đồng, chưa tính tiền công lao động”, bà Nghĩa buồn bã tính toán.

Đến vụ thu đông năm 2022, bà Nghĩa chuyển sang trồng giống lúa ST, năng suất đạt 5,3 tấn/ha, giá bán 7.500 đồng/kg, dù giá bán cao nhưng bù lại chi phí cao, mỗi ha cũng chỉ có lãi hơn 1 triệu đồng. Còn vụ lúa đông xuân năm 2022, sau khi thu hoạch mỗi ha bà Nghĩa cũng chỉ có lãi hơn 1 triệu đồng.

Theo bà Nghĩa, sản xuất lúa 3 vụ hiện nay không có lãi nhiều. Từ khâu gieo sạ đến thu hoạch toàn bộ đều phải thuê máy móc, kèm chi phí rất cao (trung bình từ 35 – 37 triệu đồng/ha), do đó gia đình bà cũng có ý định chuyển sang trồng lúa 2 vụ kết hợp trồng rau màu ngắn ngày.

Ông Nguyễn Văn Út Anh, Trưởng ấp Tân Long cho biết: Toàn ấp có 336ha đất trồng lúa, trong 2 năm trở lại đây, nhiều nông dân bắt đầu chuyển từ trồng lúa 3 vụ sang trồng lúa 2 vụ, kết hợp 1 vụ màu ngắn ngày, bước đầu cho thấy được hiệu quả.